Sunday, November 29, 2020

Η επανάκτηση του ρόλου της Ελλάδας στην Μέση Ανατολή

 


Κακά τα ψέματα η Ελλάδα ιστορικά είχε ως πεδίο επιρροής τον ευρύτερο χώρο της Μέσης Ανατολής, ένα χώρο ή αν θέλετε ένα γεωπολιτικό σύμπλοκο ή σύστημα στο οποίο ο Ελληνισμός είχε στο παρελθόν μια διευρυμένη δραστηριότητα και παρουσία.

Η παρουσία αυτή μεταφράστηκε κυρίως σε εμπορική διείσδυση αρχικώς, και μετέπειτα ειδικά μετα τις κατακτήσεις του Αλέξανδρου αναβαθμίστηκε σε πολιτισμική και πολιτική επιρροή. Ήταν τότε που δημιουργήθηκαν πολλά πνευματικά κέντρα, τότε που η ελληνική έγινε η lingua franca της περιοχής, και που πολλοί πληθυσμοί αυτόχθονες εξελληνίστηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Ουσιαστικά η Ελλάδα ως έθνος έκανε αυτό που κάνουν σήμερα οι ΗΠΑ, οι οποίες διαθέτουν την απαραίτητη ικανότητα και πόρους ώστε να αναπτύξουν αυτό που λέμε «ήπια ισχύ». Κάτα την άποψη του γράφοντος η ισχύς αυτού του είδους αποτελεί το σημαντικότερο ίσως μέσο άλωσης που μπορεί να διαθέτει ένα κράτος. Είναι η ισχύς ουσιαστικά που κατακτά ψυχές,μυαλά, και νοοτροπίες και που οι αντίστοιχες «σφαίρες» της είναι αόρατες και πρέπει κανείς να ανοίξει ο ίδιος τις πόρτες της νόησης του ώστε να τις δεχτεί. Επίσης είναι λιγότερο επίφοβη και κοστοβόρα από την αντίστοιχη «σκληρή ισχύ» των όπλων.

Το θέμα είναι το ελληνικό κράτος τα τελευταία 50 χρόνια δυστυχώς δεν έθεσε τις βάσεις ώστε να αποτελέσει αν μη τι άλλο ένα πυλώνα που θα είχε το κύρος και την επιρροή που του πρέπει στον συγκεκριμένο χώρο. Οι Έλληνες προτιμήσαν να πιθηκίζουν ενα δυτικοφερτο τρόπο σκέψης και νοοτροπίας τη στιγμή που το πεδίο της Ανατολής υποβαθμιζόταν στην συνείδηση των πολιτικών ελίτ, αφήνοντας τοχώρο ουσιαστικά ελεύθερο σε δυνάμεις που αποτελούν ανέκαθεν απειλή για τα συμφέροντα και την υπόσταση του Ελληνισμού.

Καλώς ή κακώς ο άμεσος εχθρός έρχεται από την Ανατολή, και η Ελλάς αποτελεί το το προκεχωρημμένο φυλάκιο στην περίπτωση αυτή. Με όχημα την βαριά πολιτιστική της κληρονομιά η χώρα μας θα μπορούσε να ασκήσει μια πολύ αποτελεσματική πολιτισμική διπλωματία που θα απέφερε πολλά οφέλη στο μέλλον. Ο τρόπος για να το πετύχει θα διευκολυνόταν απίστευτα όχι μόνο λόγω της ιστορίας αλλά και των Ελλήνων που δραστηριοποιούνται εκεί. Ξεκινώντας από την ελληνική κοινότητα της Αιγύπτου, μέχρι τον σημαντικό αριθμό ων ελληνορθόδοξων της Συρίας, και φτάνοντας μέχρι τους πολυ ικανούς επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στα ΗΑΕ, καταλαβαίνουμε πως έχουμε δικούς μας ανθρώπους να βοηθήσουν άμεσα στο εγχείρημα αυτό.

Ερχόμενοι στο σήμερα, θεωρώ πολύ σημαντικούς τους δεσμούς που τελευταία αναπτύξαμε με την Αίγυπτο και τα ΗΑΕ. Είναι δύο χώρες πολύ κρίσιμες στον συγκεκριμένο τομέα δράσης, καθώς από τη μια έχουμε την μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της περιοχής από άποψη στρατού (Αίγυπτος), και από την άλλη μια πλούσια χώρα με πολυ ικανό ανθρώπινο δυναμικό και κεφάλαια που μπορεί να μας προσφέρει πολλες συνεργασίες (ΗΑΕ). Κρίσιμο προσωπικά θεωρώ και το κεφάλαιο που ανοίξαμε με περισσότερη θέρμη πλέον, με το κράτος του Ισραήλ. Η τεχνογνωσία που μπορεί να μας δώσουν οι Ισραηλινοί αν το επιδιώξουμε μπορεί να αποτελέσει γερό αντισάθμισμα στις ασύμμετρες απειλέ που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον.

Ασφαλώς δεν μπορώ να μην παραλείψω και τις τελευταίες επαφές που γίνανε με την Ινδία. Ένα κράτος που είχαμε ξεχασμένο εδώ και καιρό από την εξωτερική μας πολιτική, με το οποίο οι ιστορικοί δεσμοί και το αμοιβαίο συμφέρον μπορούν επίσης να μας δώσουν μια ώθηση στο να γίνουμε στρατηγικοί εταίροι. Στους άξονες που πάει να διαμορφώσει η Τουρκία, πρέπει και επιβάλλεται εμείς να αντιπαρατάξουμε έναν άλλο άξονα, που θα αποτελέσει το αντίπαλο δέος, και μάλιστα με ηγέτιδα δύναμη την Ελλάδα.

Το σίγουρο είναι πως η Ελλάδα θα πρέπει να αρχίσει να ζυγίζει πολύ πιο σοβαρά την ολοένα και διφορούμενη στάση της Δύσης, καθώς τα γεωπολιτικά της συμφέροντα όπως όλα δείχνουν μέχρι στιγμής είναι εκ διαμέτρου αντίθετα με αυτά των περισσότερων κρατών της ΕΕ. Η Γαλλία παραδοσιακά είναι μια χώρα που έχει ερίσματα τόσο στην Μέση Ανατολή όσο και στο Μάγκρεμπ, και ίσως αποτελεί την μοναδική συνοδοιπόρο που θα μπορούσε να έχει η Ελλάδα, αρκεί φυσικά η χώρα μας να αποδείξει ότι αποτελεί αποφασιστικό εταίρο.

Κλείνοντας θέλω να πω πως η στροφή της Ελλάδας στον άλλοτε προνομιακό χώρο της Μέσης Ανατολής πρέπει να αναβαθμιστεί ακόμα περισσότερο και σε πολλούς παραπάνω τομείς, και όχι μόνο στην άμυνα. Ίσως η όλη κατάσταση να αποτελέσει μια εξαιρετική ευκαιρία ώστε να επανέλθει η Ελλάς δυναμικά εκεί όπου παλιότερα μεγαλούργησε.


Αλέξανδρος Ιτιμούδης
Μεταπτυχιακός στο Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση & Σπουδές Άμυνας και Διεθνούς Ασφάλειας


No comments:

Post a Comment